De lagere school in Harpel die men door middel van een experimenteerproject in stand wil houden
Van onze verslaggever HARRY WUBS
De kleine dorpsschool is door de jaren heen steeds meer in de verdrukking gekomen. Een flink aantal moest bij gebrek aan voldoende leerlingen al worden gesloten en nog altijd wordt her en der strijd gevoerd voor het voortbestaan. De druk is nu echter toch wat van de ketel. Dit dank zij het besluit van de Tweede Kamer de opheffingsnorm te verlagen van 50 naar 29 leerlingen. Daarmee heeft politiek Den Haag dan een flinke handreiking aan de plattelandsgebieden in Nederland gedaan, want hier was de meeste pijn ontstaan over de scholensituatie.
Concreet betekent het besluit van de Tweede Kamer dat in feite alleen de eenmansscholen - en niet eens in alle gevallen meer - gevaar voor opheffing lopen. Toch zullen die zich desondanks tot het uiterste verzetten en zowel het onderwijzend personeel als de schoolbesturen blijken vindingrijk waar het gaat om het bedenken van oplossingen die tot een verder voortbestaan leiden.
Dit is onder meer het geval met de scholen in Harpel (gemeente Vlagtwedde), Westeremden en Zijldijk. Die hebben de handen ineengeslagen in een poging deze voorziening voor het dorp te behouden. Gezamenlijk hebben de besturen de minister van Onderwijs gevraagd de scholen aan te willen wijzen als experimenteer-projecten. Daarmee krijgen ze de kans, vinden ze, te bewijzen dat een basisschool met een leerkracht plus een kleuterjuf uitstekend kan functioneren.
De aanvraag ligt sinds kort in Den Haag en er is nog niet over beslist "We gaan er voor onszelf in ieder geval vanuit dat we kunnen blijven voortbestaan", aldus de heer A. Kolenbrander hoofd van de school in Harpel die twaalf leerlingen telt. "De ervaringen die wij opdoen kunnen dan wellicht ook elders worden benut. De ouders staan volledig achter ons streven, sommigen voor zelfs meer dan honderd procent, zou ik bijna zeggen. En als men in Den Haag toch nee tegen ons voorstel zou zeggen, dan is dat voor ons geen reden bij de pakken neer te gaan zitten. Dan gaan we het gevecht opnieuw aan", laat de heer Kolenbrander weten.
Hij kan maar een argument bebedenken voor het niet instandhouden van een eenmansschool. "Het belang van de leerling staat bij alles wat we voor ons doel aandragen voorop. Als echter zou blijken dat het in de nieuwe opzet een bende zou worden moet de school zonder meer weg. Maar we hebben er alle vertrouwen in dat het prima zal gaan".
De strijd voor het bestaan van de school heeft in de meeste gevallen nog een andere achtergrond. Vaak is deze voorziening de enige in het dorp en het verdwijnen ervan luidt, zo is de stelling van de inwoners, meestal een verder verval in. Want zo zegt men een, dorp dat een van de meest elementaire voorzieningen verliest wordt er als woonplaats niet aantrekkelijker op.
'Goed nieuws'
Het besluit van de Tweede Kamer lijkt het plattelandsgebied van Groningen en Drenthe nu flink wat meer lucht te hebben gegeven. Een flink aantal scholen hoeft niet meer zo somber over de toekomst te zijn. "Het is heel goed nieuws geweest zegt drs. Paul Munting onderwijscoördinator in de gemeente Slochteren. Hij is een van de mensen die erg hebben geijverd voor het behoud van de kleine school.
Een onderzoek dat hij indertijd heeft gehouden wees uit dat - bij een handhaving van de instandhoudingsnorm van 50 leerlingen - de komende jaren in heel Nederland ruim 700 scholen gesloten hadden moeten worden. "Dat beeld is door het Kamerbesluit nu toch wel drastisch veranderd", aldus drs. Munting. Uiteraard heeft hij nog niet de gelegenheid gehad deze uitspraak met cijfere te onderbouwen. Een verlaging van de ondergrens voor een school met maar liefst 21 leerlingen en daarbij nog een aantal ontsnappingsclausules voor scholen die dan nog gevaar lopen "geeft het plattelandsgebied in ieder geval een geweldige ruimte".
Krantenartikelen die op deze site zijn gearchiveerd:
Korte berichtjes, diverse kranten
Arr.-Rechtbank te Winschoten (21-10-1906)
Afloop van verkoop en aanbesteding (27-01-1907)
Een niet aaledaagsche koop (26-11-1907)
Verkoop-Verhuring Ellersinghuizen-Onstwedde (12-10-1912)
Aanbesteding Harpelsluis (04-09-1913)
Aanbesteding Waterschap Westerwolde (01-10-1913)
Uitslag aanbestedingen (28-10-1913)
Verkoop Landerijen, Vlagtwedde (09-10-1915)
Verkoop Westerwolde (14-10-1915)
H.H. Korenmolenaars, Landbouw- en Arbeiders-Coöperaties, Advertentie (22-01-1916)
Verkoop Landerijen, Weende en Ellersinghuizen (21-08-1916)
Verkoop Vlachtwedde, Onstwedde, Bellingwolde (24-10-1916)
Arr.-Rechtbank te Winschoten. Zitting van Vrijdag 25 Mei (26-05-1917)
Arr.-Rechtbank te Winschoten. Zitting van Vrijdag 23 Nov (24-11-1917)
Verkoop Landerijen Weende-Ellersinghuizen (23-10-1918)
Uitslag van de jaarlijkse landbouwtentoonstelling (16-06-1919)
Verkoop Vlagtwedde (23-10-1920)
Werkverschaffing en ontginning (03-11-1921)
Vergadering Eerste Ned. Ond. Verz. Mij. Bestaanszekerheid van Land- en Tuinbouwbedrijf (11-04-1922)
Landbouw en Veeteelt. Ontginnen en groenbemesting (20-07-1922)
Gemeentelijk Nieuws. GRONINGEN (30-09-1922)
Arr.-Rechtbank te Winschoten. Zitting van Vrijdag 15 Dec. (16-12-1922)
Uit Westerwolde (22-10-1923)
Coöperatieve Vereen. 'Aardappelmeelfabriek Westerwolde' (28-02-1924)
Vergadering Gemeenteraad 27 maart 1924 (31-03-1924)
Vergadering Weg-Waterschap 'De Harpel' (08-04-1924)
Jaarlijksche tentoonstelling Vlachtwedde (15-06-1925)
Vergadering Hoofdbestuur Waterschap Westerwolde (01-07-1925)
Afloop van verkoop en aanbesteding (08-10-1925)
Muziekvereeniging opgericht. (13-11-1925)
Landerijen te Vlagtwedde (31-12-1925)
Landbouwwintercursus (09-04-1926)
Verkoop Vlagtwedde (30-10-1926)
Raadsvergadering der gemeente Vlagtwedde (29-12-1926)
Verkoop Vlagtwedde (05-09-1927)
VERKOOP Harpel-Ellersinghuizen art. 1223 (24-09-1927)
Afloop van verkoop en aanbesteding (20-10-1927)
Vergadering Waterschap Westerwolde (08-05-1928)
Raadsvergadering der gemeente Vlagtwedde 10-10-1928 (11-10-1928)
Provinciaal Nieuws Groningen (08-06-1929)
Verkoop Eigendommen (15-06-1929)
Vele toeristen bezoeken reeds ons landschap (18-06-1929)
Gemeenteraadsvergadering 25 juni 1929 (26-06-1929)
Vergadering Waterschap Westerwolde (23-09-1929)
Vergadering gemeenteraad 18 januari 1930 (20-01-1930)
Vergadering Waterschap westerwolde 15 Mei 1930 (16-05-1930)
Vergadering Waterschap Westerwolde (26-06-1931)
Raadsvergadering Gem. Vlagtwedde (07-11-1931)
VERKOOP ONSTWEDDE (02-01-1932)
Provinciale Bond van Onderlinge Veefondsen in de provincie Groningen (09-04-1932)
Verkiezing van notabelen en kerkvoogden (29-12-1932)
Nieuwe verkeersweg in O.-Groningen (18-01-1933)
Combinatie Grondonderzoek en Gewassencontrole 'Westerwolde' (02-03-1933)
Vergadering Staten der provincie Groningen (14-06-1933)
Wegenaanleg in Vlagtwedde (14-07-1933)
Raadsvergadering gemeente Vlagtwedde (26-07-1933)
De gemeenterekening over 1932 (04-10-1933)
Combinatie Grondonderzoek en Gewassencontrole 'Westerwolde' (27-02-1934)
Raadsvergadering B. en W. Vlagtwedde (03-10-1934)
Verkoop Harpel (Vlagtwedde) (06-10-1934)
Afloop van verkoop en aanbesteding (11-10-1934)
Verkoop - Harpel (20-10-1934)
Afloop van verkoop en aanbesteding (01-11-1934)
Afloop Verkoping Drogeham (10-12-1934)
COMBINATIE WESTERWOLDE. Het jaarverslag (05-03-1935)
CHR. JONGELINGSVEREENIGING. De ring Westerwolde vergadert (12-03-1935)
Vrijzinnige Kiesvereeniging (15-05-1935)
Melkcursussen (29-06-1935)
BELANGRIJKE VERKOOP Ellersinghuizen (20-07-1935)
Vergadering Gemeenteraad Vlagtwedde (20-11-1935)
Goed geslaagde vergadering der V.V.S.U. te Alteveer (21-04-1936)
De Tentoonstelling te Vlagtwedde (29-05-1937)
GEDEPUTEERDE STATEN (28-10-1937)
GEMEENTERAAD VLAGTWEDDE (01-03-1938)
Den algemeenen landbouwcursus (29-03-1938)
VOOR DEN POLITIERECHTER TE GRONINGEN (25-05-1938)
Eenige belangrijke objecten van werkverschaffing (29-07-1938)
Vergadering Onderlinge paarden- en veeverzekering 'Vlagtwedde' (01-08-1938)
Vergadering Wegwaterschap i.o. "De Harpel". (27-09-1938)
RAADSVERGADERING TE VLAGTWEDDE (20-10-1938)
Verharding 2de Barlagerweg (28-01-1939)
Plan van uitbreiding en Bebouwingsvoorschriften (18-02-1939)
Ned. Ver. Luchtbescherming (21-02-1939)
GEMEENTERAAD VLAGTWEDDE (15-03-1939)
Vergadering Westerwoldsche Landbouw-Maatschappij (16-03-1939)
Vergadering Waterschap Westerwolde (29-04-1939)
Candidatenlijst vrijzinnigen raadsverkiezing (08-05-1939)
GEMEENTERAAD VLAGTWEDDE (24-05-1939)
EEN RARE MANIER VAN RIJDEN (10-06-1939)
Raadsvergadering Gem. Vlagtwedde (06-09-1939)
Openbare vergadering van Gedeputeerde Staten (26-01-1940)
Openbare vergadering van Gedeputeerde Staten (29-02-1940)
Jaarvergadering Centr. Gen. voor Kinderh. en Vacantie Kol. (12-03-1940)
GEMEENTERAAD VLAGTWEDDE (29-03-1940)
Oprichting Waterschappen (26-06-1940)
De komende zitting der Staten van Groningen (04-07-1940)
Voordrachten van Gedeputeerde Staten (24-07-1940)
Afdeeling 'Westerwolde' van de Vereen, van Chr. Onderwijzers(essen) (14-09-1940)
Een familie-veete (19-09-1940)
Gemeenteraad Vlagtwedde (13-03-1941)
LANDBOUWHUISHOUDCURSUS VLAGTWEDDE (15-03-1941)
De Gedeputeerde Staten der provincie Groningen (25-03-1941)
WATERSCHAP 'HARPEL' (09-05-1941)
Commissie Posthuma in Westerwolde (28-06-1941)
WEGEN IN WESTERWOLDE (05-07-1941)
De Vrederechter te Groningen (21-10-1941)
De Vrederechter te Groningen (10-03-1942)
ZANGCONCOURS (22-06-1942)
Keuring N.T.S. (16-07-1942)
RAYONNEERING STROO PROV. GRONINGEN (03-09-1942)
Waterschap Harpel (07-10-1942)
Besluiten Commissaris der Provincie (15-10-1942)
Officieele Mededelingen (03-11-1942)
Kantongerecht Winschoten, Veroordeeld (27-01-1943)
WATERSCHAP WESTERWOLDE (02-02-1943)
Afloop v. Verkoop en Aanbesteding (31-01-1950)
Dodelijk ongeval bij Vlagtwedde (30-08-1950)
Waterschap Westerwolde (25-01-1952)
Landbouwtentoonstelling voor 41e maal gehouden (07-06-1952)
Chr. Zangersdag te Onstwedde (10-07-1952)
VLAGTWEDDE (Gemeenteraad) (17-09-1952)
Monstering van veulens te Stadskanaal (27-10-1953)
Meester P. Bruinsma nam afscheid (30-07-1955)
Zweeds vliegtuigje maakte noodlanding (29-10-1955)
Boerderij in Vlagtwedde vannacht uitgebrand (23-05-1957)
Fraai buurthuis officieel geopend. (19-12-1958)
Kapschuur te Harpel geheel afgebrand. (12-01-1960)
Wateroverlast door regen en storm (05-12-1960)
Ontmoeting met emigranten. (06-04-'62)
Landbouw-expositie 'Westerwolde' in Vlagtwedde groter dan ooit (19-06-1965)
Veel schade (11-12-1965)
Boeldag - Harpel (7-10-1967)
Verkoop en Aanbesteding (22-05-1968)
Felle brand legt boerderij in de as (27-01-1970)
Noordelijke successen op de 36e nationale trekpaardententoonstelling in Den Bosch (21-09-1970)
Voor vergroot plan-Kikkert zouden komplete dorpen van aardbodem verdwijnen (14-01-1971)
Baby gered uit brand (10-09-1971)
Vlagtwedder gezin weigert na brand andere woonwagen (28-10-1971)
Plan onthuld voor complete militarisering Noord-Nederland (17-03-1972)
Geheime zender uit de lucht (16-05-1976)
Dorpje Harpel mag 40% groter (15-08-1978)
Harpel gered met nieuwbouw (09-09-1978)
Super-piraat uit de ether. (25-09-1979)
Nolan Internationaal uit de ether gehaald (25-09-1979)
PTT strijdt feller tegen etherpiraten. (25-09-1979)
Vlagtwedder boer geeft de moed op, door langdurige regenval (01-08-1980)
Defensie heeft het nog lang niet gewonnen (25-11-1980)
Kleine school krijgt meer lucht door verlaging leerlingdrempel (09-04-1981)
Countrymuziek als een onschadelijke obsessie (16-07-1981)
Veeschuur in Harpel verwoest (29-05-1982)
Man uit Harpel steelt stierkalf voor diepvries (09-09-1983)
Gemeentehuis Veendam was doorgangshuis onderduikers (03-05-1984)
Publieke verkoop (19-01-1985)
Dodelijke slip (23-03-1987)
'Bluegrassfans zijn geen zwakbegaafde cowboys' (5-10-1990)
'De Rots' in Harpel is een bijzondere school (30-03-2001)
Dode bij brand in Harpel (02-04-2001)
Watervoorziening probleem bij brand in landelijk gebied (03-04-2001)
'Lawaaisporten moeten weg uit Vledderveen' (28-11-2001)
'Harpeler Vertier' opgericht. (27-11-2002)
Hilvert en Torsten trouwe vrienden van de Kameleon. (27-06-2003)
Heel Harpel staat achter de peuters. (07-10-2003)
El Shit alles voor de muziek (12-12-2003)
Playbackende ouders stelen de show in Harpel (12 maart 2004)
Vrijwilliger Van De Maand, Jan Kip. (21-04-2004)
Harpel moet aangeven wie vandalen zijn. (05-02-2005)
Hilvert ten Have winnaar van de Grunneger Veurleescup. (31-03-2005)
Overleven met dank aan de familie Wenning (13-04-2005)
Peuters en schutters van elkaar gescheiden. (14-05-2005)
Een half miljoen voor De Rots van Harpel. (06-09-2005)
Negentiende eeuw herleeft in Ellersinghuizerveld. (24-11-2005)
Heerlijk om moederliefde te geven aan andere kinderen. (29-11-2005)
De Rots is nieuw, Harpel viert feest. (17-07-2006)
'Logeerboer' schept speelparadijs in Harpel. (11-09-2006)
Harpel houdt huiskamerconcerten, ook na de brand. (06-12-2006)
Marterhond duikt op in Westerwolde (06-01-2007)
Een broodnuchter 'Leve Margriet en Pieter!' (10-01-2007)
Vergistingsilo Harpel, levert stroom voor 3000 gezinnen. (28-03-2007)
Kunstminnaressen in de bres voor buurthuis. (05-04-2007)
In het achterhuis van Harpel liep alles wel goed af. (25-06-2007)
Dorpsschooltje van Harpel houdt stand, al 82 jaar. (03-11-2007)
Voorspelling schrikt cbs De Rots niet af (27-02-2008)
Voldoening in hout. (15-04-2008)
De Olympiërs van Harpel: de koersballers (24-04-2008)
Het Harpeler volkslied en dan Oranje Boven (30-04-2008)
Juf Lenie verlaat De Rots met een traantje (26-08-2008)
Kans op dorpsplein in Harpel (03-09-2008)
Reddingsplan voor buurthuis Harpel. (15-11-2008)
Preek op zondag verdwijnt uit Harpel (31-12-2008)
'Het bos is mooi, maar onze koeien ook' (13-05-2009)
Pleintje voor de bibliobus (23-05-2009)
Arrestaties 'in de hennep' (16-06-2009)
Dorp doet de tuin van een hartpatiënt (23-07-2009)
School Harpel ziet leerlingen vertrekken (31-07-2009)
Geld voor buurthuis in Harpel (08-03-2010)
Groninger titel voor Demi van 't Veer (02-02-2011)
'Houd uw dorpen zelf in leven' (23-10-2012)
Honderd varkens vergiftigd (29-11-2012)
Elke dag schoolreisje naar Harpel (18-08-2014)