Hannekemaaiers. (3)
Seizoenarbeiders uit Duitsland.
Tjeerd de Jong.
De poepenmarkt
Markt
In 19e eeuw waren er in Friesland en Groningen al arbeidsbeurzen, waar de Hannekemaaiers zich aanboden.
Dat gebeurde veelal op veemarkten. Het hoekje van de markt waar deze arbeidsbeurs werd gehouden, noemde men de "poepenmarkt".
Er was vooral van de kant van de jeugd altijd veel belangstelling voor de vreemdelingen. Het waren overwegend grote en stramme gestalten, zowel landarbeiders als kleine boeren met hun rode jak en grauwkleurige zak over de schouder. Ze kwamen in groepen naar de diverse weekmarkten. Op maandag in Oldeboorn en Joure. Op dinsdag konden de boeren in Sneek maar uitzoeken. Op donderdag had Bolsward zijn poepenmarkt en de vrijdag was voor Leeuwarden.
Zoals ze dat gewend waren met het uitzoeken van het vee, zo zochten de boeren hier ook hun grasmaaiers uit. Zo moesten die eerst hun handen laten zien en als de boer vond dat er voldoende eelt op zat konden ze met hem meegaan.
In het begin waren de Westfaalse grasmaaiers op goed geluk naar de grasrijke gebieden van Nederland getrokken. Door middel van de poepenmarkt kwamen ze aan werk. Maar toen de Hollandse en Friese boeren meer en meer op vreemde arbeidskrachten waren aangewezen en daar goede ervaringen mee hadden, ontstonden er vanzelf vastere betrekkingen. De arbeider kon dan het volgend jaar terugkomen.
Wel was het dan gewoonte deze overeenkomst via een briefwisseling schriftelijk te bevestigen. Een aantal brieven van "mieren" uit de bij Bellingwolde over de grens liggende Duitse plaats Brual is bewaard gebleven. Het betreft brieven, daterende uit de periode 1860-1890 en gericht aan boer Bootsma van zate Haubois te Loënga bij Sneek.
Copyright © 2006 Tjeerd de Jong
| Deel 1 | Deel 2 | Deel 3 | Deel 4 | Deel 5 | Deel 6 | Deel 7 | Deel 8 | Deel 9 | Deel 10 | Deel 11 | Deel 12 |
Bronnen:
"It Beaken", tijdschrift fan de Fryske Akademy, jiergong XLIX 1987, nr 4.
A. Eiynk e.a. "Werken over de grens" 350 jaar geld verdienen in het buitenland 1993.
"Hasselt Historael", jaargangen 1987 en 1999.
Ulbe van Houten "De sùnde fan Haitze Holwerda".
J.N. Leget, "Hollandgangerei", 1988.
Korn. Mulder, "Hannekemaaiers en kiepkerels", 1971.
Pieter Terpstra, "Tweeduizend jaar geschiedenis van Friesland".
Ryksargyf, Leeuwarden.
G. Vrielmann-Jacobs, "Pikmäier in Uelsen".
J.P. Wiersma, "Aldfaers Groun" {Bildfan in tiidrek, 1860-1940}, 1948.
De schrijver:
Tjeerd de Jong is de zoon van meester de Jong, die 3 jaar hoofd van de school was eind jaren '20, Tjeerd heeft later op het gemeentehuis in Sellingen gewerkt, is naar Emmeloord verhuist maar heeft altijd nog een bepaalde binding met Harpel, omdat pa daar zo graag woonde en werkte. Het boekje dat uitkwam ter gelegenheid van het 75 jarig bestaan van de school in 1995 is mede door Tjeerd geschreven.